Francuskie wyrażenia ze słowem serce.
Dlaczego Francuzi mówią: uczyć się sercem – apprendre par cœur, by powiedzieć nauczyć się na pamięć?
Kiedy serce jest zwyczajnym mięśniem pulsująco – napędzającym nasz organizm w sposób jak najbardziej mechaniczy.
Tymczasem i to nie tylko w języku polskim mamy cały wachlarz wyrażeń i skojarzeń związanych z sercem (obiektywnie zupełnie nieadekwatnych do jego rzeczywistej funkcji): waleczne serce, wkładać w coś serce, robić to z sercem, z sercem na dłoni, patrzeć sercem (to akurat z Małego Księcia).
Niektórzy wręcz posuwają się do tego, by stwierdzić, że dzięki analizom medycznym dowiadujemy się, że serce posiadają również ci, których o to zupełnie byśmy nie podejrzewali.
Ale o ile, w języku polskim, nasz pewnie bardziej uczuciowy – romantyczny słowiański temperament sprawił, że serce jest kojarzone z emocjami i porywami serca, raz bezkompromisowymi, raz szaleńczo głupimi.
Dlatego pewnie zdziwi Was francuskie wyrażenie: apprendre par cœur, czyli w dosłownym tłumaczeniu – uczyć się sercem, w znaczeniu nauczyć się na pamięć.
Wyrażenie pojawiło się w XVI wieku. Wynika ono ze starodawnych wierzeń na temat funkcjonowania naszego organizmu.
W czasach starożytnych podejrzewano, że serce jest nie tyle jego motorem napędowym naszego organizmu (w sposób raczej mechaniczny).
Ale uważano je za centrum ludzkiej świadomości i przypisywano własności intelektualne.
Dla Francuzów (i podobnie dla Anglików, ci też mają wyrażenie by heart – na pamięć) w sercu zawarta była również: inteligencja i pamięć.
Pewnym takim skrótem -biegiem przez myślowe płotki i obalaniem ich kolejno, jeden po drugim, doszli najwidoczniej do takiego uproszczenia: par coeur – by heart – na pamięć. Które z czasem tak zasiedziało się w języku francuskim (i angielskim), że dzisiaj nie rozumiemy jego genezy:
❤️🧡❤️ nauczyć się na pamięć – apprendre par coeur.
Ale serce, obok inteligencji, też skrywało w sobie odwagę (które w sumie nie zawsze idą w parze i czasami jedno może schładzać drugie, ale to tak na margniesie).
Bo to podobnie znalazło odbicie w języku angielskim: Brave heart – waleczne serce i ichni królowie spod znaku walecznego serca, których w największym przymiotem była odwaga (Ryszard Lwie Serce)
Dodatkowo zauważcie w języku francuskim zbieżność między słowami: coeur – serce i courage – odwaga, które mają podobny rdzeń.
Francuskie wyrażenia z sercem cœur:
❤️ par cœur – na pamięć
❤️Avoir le cœur sur la main – mieć serce na dłoni, być szczodrym, mieć dobre serce (être généreux, avoir bon cœur).
❤️Avoir (ou mettre) du cœur à l’ouvrage : wkładać w coś serce, być walecznym (être vaillant, travailler avec entrain).
❤️Avoir le cœur serré, le cœur lourd, le cœur gros : – mieć ścisnięte, ciężkie serce (être triste, avoir de la peine).
❤️Avoir le cœur léger – mieć lekkie serce, czuć się szczęśliwym, beztroskim (être heureux, insouciant).
❤️Avoir un cœur de pierre, de marbre – mieć serce z kamienia, albo po prostu nie mieć serca (être dur, insensible).
❤️Avoir un cœur d’or, le cœur sur la main – mieć złote serce, czy serce na dłoni (być szczodrnym, wrażliwym : être généreux, sensible).
❤️Avoir du cœur : mieć serce avoir du courage.
❤️Avoir un cœur d’artichaut : być zmiennym w uczuciach (être volage ou tomber facilement et souvent amoureux).
❤️Avoir le cœur bien accroché – mieć dobrze zaczepione serce – Np na potrząsajacej człowiekiem atrakcji w parku rozrywki – : ne pas être sujet aux nausées, ne pas être dégoûté.
❤️À contre-cœur (ou à contrecœur) – wbrew własnemu sercu, niechętnnie : sans envie, à regret, avec un certain dégoût.
❤️En avoir le cœur net : wyjaśnić sytuację, wiedzieć, czego się trzymać – savoir ce qu’il en est, savoir à quoi s’en tenir.
❤️A cœur joie – korzystać np z jakiejś przyjemności, bez stawiania sobie samemu barier i zatruwania tej przyjemności: en toute liberté, en profitant des plaisirs que procure une activité.
❤️Un bourreau des cœurs : – rzeźnik sercowy (dosłownie), pogromca serc, uwodziciel un séducteur, une sorte de don juan, le plus souvent sans scrupules.
BEATA REDZIMSKA
Jestem blogerką, emigrantką, poczwórną mamą. Kobietą, która nie jednego w życiu doświadczyła, z niejednego pieca jadła chleb.
Od prawie 20 lat mieszkam na emigracji we Francji, w Paryżu.
Uważam, że emigracja to dobra szkoła życia i wymagająca, choć bardzo skuteczna lekcja pokory. Ale też wewnętrznej siły i zdrowego dystansu do samego siebie i momentami wystawiającej nas na próby codzienności.
Jestem tu po to, by pomóc Ci zgłębić tajniki języka francuskiego, rozsmakować się w nim. Opowiadam historie, które pomogą Ci lepiej zapamiętać francuskie wyrażenia.
Czasami rozśmieszę lub zmotywuję.
Znajdziesz mnie również na Instagramie, gdzie piszę bardziej osobiście o moim życiu w Paryżu i mojej pasji, jaką jest nauka języka francuskiego.
[…] nawiązaniu do poprzedniej sercowej notki: apprendre par cœur – nauczyć się na pamięć, gdzie cœur wcale nie oznacza pamięć, tylko serce (pamiętliwe […]