Pyry. Bo Francuzi długo się na nie dąsali.
Uprawa ziemniaka we Francji upowszechniła się dopiero pod koniec XVIII wieku. A to za sprawą determinacji przewnego przemyślnego aptekarza Antoina Augusta Parmentier.
Nawet jeżeli ziemniak został przywieziony do Europy już w XVI wieku przez hiszpańskich konkwistadorów. Dla Francuzów jeszcze całe 2 wieki później pyry były dobre jedynie dla tego, by karmić nimi świnie. Chodziły, czy nawet umyślnie rozsyłano słuchy, że ziemniaki przenosiły trąd… i wpędzały w inne choróbska.
A tymczasem ziemniak zdążył już zrobić całkiem imponującą karierę w Prusach. Bo Niemcy pragmatycznie odkryli i docenili potencjał ziemniaka.
I to właśnie z Prus ziemniak trafił do Francji. Wspomniany pan Parmentier, przemyślny aptekarz najpier trafił do Prus jako jeniec wojenny w czasach wojny 7 letniej. A że w owych czasach francuskim jeńcom na pruskim garnuszku codziennie serwowano zupę, czy papkę z ziemniaków. Pożywną, sycącą i podtrzymującą na siłach.
I tak pan Parmentier po powrocie do Francji chciał przekonać do pospolitej pyry Francuzów. Którzy od kilku wieków mieli do niej jeżeli nie nieufny, to przynajmniej lekceważący stosunek.
Parmentier dostrzegł w ziemniaku idealne rozwiązanie problemu głodu, który w owej epoce często dotykał Francję. Bo wystarczyły niedogodne warunki klimatyczne, nieudane zbiory, by francuskie społeczeństwo cierpiało głód.
Parmentier udało się przekonac do sprawy ZIEMNIAKA króla Ludwika XVI. To ten sam Ludwik, który nieco później stracił swoją głowę pod nożem gilotyny. Ludwik XVI przekazał panu Parmentier 2 ha ziemi w podparyskim Neuilly-sur-Seine dla rozpropagowania sprawy ziemniaka (dzisiaj stacja metra Les Sablons i teren ogrodu tzw Jardin d’ Acclimatation). Był to kawałek ziemi uważany, czy zaklasyfikowany jako nienadający się pod uprawę. Ale ziemniak się na tej jałowej glebie przyjął.
Tylko teraz jak przekonać nieufnych wobec ziemniaka Francuzów?
Legenda głosi, że aby przyciągnąć i przekonać Francuzów do sprawy ZIEMNIAKA, plantację w Les Sablons pilnie strzeżono przez cały dzień. Co przemieniło pospolitego ziemniaka w nęcący obiek pożądania. I przede wszystkim zachęcało okolicznych mieszkańców na wybranie się na kartoflaną pachtę, po zapadnięciu zmroku. Kiedy kartoflaną plantację zostawiano bez ochrony. I tak okoliczni mieszkańcy nocami, cichaczem podkradali się i podpędzali pyry. A potem cichaczem wcinali je w domu. I tak powoli przekonywali się do pyr.
Kuchnia francuska. Dania na bazie ziemniaka.
Dzisiaj w kuchni francuskiej mamy kilka sztandardowych dań regionalnych na bazie ziemniaka.
Ziemniak zapiekany w połączeniu z rozropionym serem, mlekiem, śmietaną, albo sosem beszamel. Tradycyjne, raczej regionalne dania takie, jak: Tartiflette, raclette, gratin dauphinois. Typowe dla regionów alpejskich.
- Gratin dauphinois – czyli zapiekanka ziemniaczana. Pokrojne w plasterki ziemniaki z dodatkiem mleka, albo śmietany.
- Tartiflette (przepis z Marmitton) – to danie z alpejskiego regionu Savoie, czyli pyry z serem Reblochon.
- Francuzi chyba najbardziej kochają ziemniaki w formie Raclette (znowu przepis z Marmiton). Czyli malutkie ziemniaczki namaczane w rozgrzanym serze.
No i tradycyjnie mam dla Was porcję słówek związanych z ziemniakiem. Plus wyrażenie avoir la patate.
Patate, czyli pyra, ziemniak w języku potocznym (tzw argot). Avoir la patate – czyli być w formie, mieć sporo energii, tryskać energią. Tutaj pyrę użytą w tym wyrażeniu można powiązać z głową. Mieć ziemniaka, czyli mieć głowę na swoim miejscu, a w wolnym przedłużeniu czy skojarzeniu tryskać formą.
Zapraszam do facebookowej grupy: Uczę się francuskiego. Po prostu kliknijcie w zdjęcie.
Enregistrer
Nauka francuskiego. Słownictwo związane z kuchnią francuską.
une pomme de terre – ziemniak
une patate – ziemniak w języku potocznym
en argot- język potoczny, gwara
avoir la patate – być w formie, tryskać formą
avoir la pêche – podobnie być w formie, tryskać formą
un gratin dauphinois – zapiekanka ziemniaczana
une tartiflette – ziemniaki zapiekane z serem reblochon
une raclette – ziemniaki maczane w roztopionym serze
la cuisine francaise – kuchnia francuska
le plat du jour – w restauracjach, w karcie dań – danie polecane danego dnia
la plat de resistance – danie główne
un plat cuisiné – danie gotowe
être rassassié – być najedzonym
la soupe – zupa
manger – czasownik jeść
déjeuner – jeść obiad
dînner – jeść kolację
avoir faim – być głodnym
bon appetit – smacznego
Miłej nauki francuskiego
Pozdrawiam serdecznie
Beata
Wieś w samym środku miasta, czyli zdjęcia z Jardin d’Acclimataion- dawna ferma kartoflana pana Parmentier w Neuilly-sur-Seine, metro Les Sablons.
Enregistrer
Enregistrer
BEATA REDZIMSKA
Jestem blogerką, emigrantką, poczwórną mamą. Kobietą, która nie jednego w życiu doświadczyła, z niejednego pieca jadła chleb.
Od prawie 20 lat mieszkam na emigracji we Francji, w Paryżu.
Uważam, że emigracja to dobra szkoła życia i wymagająca, choć bardzo skuteczna lekcja pokory. Ale też wewnętrznej siły i zdrowego dystansu do samego siebie i momentami wystawiającej nas na próby codzienności.
Jestem tu po to, by pomóc Ci zgłębić tajniki języka francuskiego, rozsmakować się w nim. Opowiadam historie, które pomogą Ci lepiej zapamiętać francuskie wyrażenia.
Czasami rozśmieszę lub zmotywuję.
Znajdziesz mnie również na Instagramie, gdzie piszę bardziej osobiście o moim życiu w Paryżu i mojej pasji, jaką jest nauka języka francuskiego.
Jedna odpowiedź do “Nauka francuskiego. Kuchnia francuska i pyry.”