Dlaczego po francusku mówimy: faire cavalier seul, by powiedzieć, że ktoś działa samotnie?

Jeżeli uważasz, że tworzone przeze mnie materiały są pomocne, proszę podaj dalej.

Francuskie wyrażenie: faire cavalier seul, czyli działać samotnie.

tu: cavalier seul – samotny jeździec

Używamy go w sporcie, kiedy zawodnik oddalala się od peletonu, wygrywa w samotności, albo prowadzi przez dłuższy odcinek trasy, a potem nie daj Boże daje się dogonić, wciągnąć, porwać przez peleton i tym samym jego samotny wyczyn idzie w zapomnienie. W kontekście ostatecznego wyniku. Jak to potrafi pogrążyć, jaki potężny cios, czy dołujący prztyczek dla psychiki.

Ale w sporcie właśnie wygrywają ci, którzy po takich dołujących przejściach potrafią się po raz kolejny podnieść. Jak to pokazuje historia chodziarzy – schodziarzy, nasz Robert Korzeniowski, czy francuski chodziarz – schodziarz Yohann Diniz.

Trzeba mieć siłę psychiczną, by wygrywać. No i przede wszystkim nie ma ludzi niezwyciężonych i bez porażek na swoim koncie.

Ale są tacy, którzy lubią działać samotnie, jak ten samotny jeździec, czyli faire cavalier seul.

Niemniej w tym kontekście, kiedy ktoś odcina się od grupy i samotnie podejmuje jakieś działania, czy wyzwanie, mówi się po francusku, że:

jest samotnym jeźdźcem – il fait cavalier seul.

cavalier – rycerz, kawaler, jeździec, partner

Niemniej to wyrażenie nie ma nic wspólnego i nigdy nie miało z jazdą konną. Właśnie w tym tkwi całe piękno i nieprzewidywalna dwuznaczność etymologii.

Wyrażenie wzięło się z tańca towarzyskiego.

U jego zarania leży taniec dzisiaj zapomniany, który przewija się tu i ówdzie w literaturze pięknej o nazwie kadryl (po francusku – quadrille). Skądinąd taniec bardzo modny w XIX wieku we Francji.

Podczas balów tańczono go parami albo czwórkami. Ale część choreografii była do zrealizowania samotnie. Tzn tancerz oddalał się od partnerki, by samotnie poszaleć sobie na parkiecie.

W tym momencie pewnie nie raz bolesne westchnienie wzruszało i rozrywało niewinną, niedoświadczoną niewieścią pierś na widok oddalającego się partnera, który wykonywał samotne przejścia choreograficzne na parkiecie.

Ale ta niewieścia pierś (partnerka, swojego oddalającego się partnera) wciśnięta w zaciśnięty do granic możliwości gorset, aż biedaczka nie miała czym oddychać, umiejętnie tuszowała to toną dobrych manier i tzw dobrego wychowania.

Co z tego, że wewnętrznie uschła z tęsknoty, patrząc na oddalającego się w tym kluczowym momencie tańca – partnera.

A jej „rywalki” siedzące wzdłuż tanecznego parkietu, dotychczas zielenijące albo zzieleniałe z zazdrości, patrzyły z nadzieją, jak ten urywa się w siną dal.

Beata, nie przesadzaj, nie koloryzuj, nie dramatyzuj – tych raptem kilku metrów wzdłuż tanecznego parkietu.

Niemniej formuła tego tańca była taka, że tancerz oddalał się od swojej partnerki i improwizował starannie wyćwiczone figury choreografie. Oczywiście, że celem zaimponowania reszcie ogółu (człowiek jest istotą społeczną – dlatego niektórzy przeliczają swoją wartość na równowartość lajków na Fb, czy Instagramie).

Z pozoru niedbale nisąc całym sobą dyskretny urok tańczącej burżuazji.

Sam na środku parkietu. Złaknione takich wrażeń niewinne niewieście serca, jak jeden mąż wpatrzone właśnie w niego. No chyba, że na sali pojawił się jego konkurent.

Duma i uprzedzenie. Niekończąca się gra towarzyska. Nie darmo człowiek jest istotą społeczną.

Ale ten samotny tancerz, który skupiał na sobie wzrok i niespokojne drgnienia niewieścich serc, szczelnie zamknięte i starannie dociśnięte w nieubłagalnych gorsetach, robił to, co nazywało się wtedy i tak nazywa się do dziś:

cavalier seul – faire cavalier seul.

I nawet jeżeli kadryl nieubłagalnie przeszedł do lamusa (jeszcze po I wojnie światowej), wyrażenie pozostało, rozszerzając swój zasięg na:

robić coś samotnie, odciąć się od reszty, działać na swoje konto…

Jak w poniższych przykładach:

Je fais cavalier seul. Działam sam.

Vous ne pouvez pas faire cavalier seul. Nie możecie dąsać się po kątach.

Mais si tu décides de faire cavalier seul, ne compte pas sur moi. Jeśli spróbujesz mnie obejść to nie będzie miało znaczenia.

Superman a fait cavalier seul pour la sauver, et des gens sont morts. Superman, ratując ją, sprowadził na ludzi śmierć.

Il a toujours fait cavalier seul de toute façon. Nigdy nie był częścią drużyny.

les États membres ne peuvent pas faire cavaliers seuls et où l’UE et la Commission doivent agir. Państwa członkowskie nie mogą zostać osamotnione, lecz musi tu działać UE i Komisja.

Miłej nauki francuskiego

Pozdrawiam serdecznie

Beata


Jeżeli uważasz, że tworzone przeze mnie materiały są pomocne, proszę podaj dalej.

Jedna odpowiedź do “Dlaczego po francusku mówimy: faire cavalier seul, by powiedzieć, że ktoś działa samotnie?”

  1. Smakowite lingwistycznie…dziekuje. Naprawde milo sie czyta, inteligentne, zabawne.

    Piekny jezyk francuski, straszna gramatyka za to, ale wg niejednego Franka owa gramatyka nielogiczna jest.

    Troche obciach, bo jestem we Francji ponad 5 lat, a tego sformulowania nie znalem jeszcze haha.

    Pozdrowienia z…prowincji. 😉 Marsylskiej metropolii. Au soleil.

    Znalazlem Twoja strone podczas 'googlowania’ terminu „francuska biurokracja” haha.

    Maciek

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

Exit mobile version