Każdy zna – ma taką życzliwą inaczej koleżankę w pracy…. język żmii – être une langue de vipère

[et_pb_section fb_built=”1″ custom_padding_last_edited=”on|desktop” admin_label=”section” _builder_version=”4.0.4″ background_color=”#ffffff” background_image=”https://beatared.com/wp-content/uploads/2019/10/Projekt-bez-tytułu-26.jpg” custom_padding_tablet=”50px|0|50px|0″ custom_padding_phone=”” transparent_background=”off” padding_mobile=”off” make_fullwidth=”off” use_custom_width=”off” width_unit=”on”][et_pb_row column_structure=”1_3,2_3″ admin_label=”row” _builder_version=”3.25″ background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat”][et_pb_column type=”1_3″ _builder_version=”3.25″ custom_padding=”|||” custom_padding__hover=”|||”][/et_pb_column][et_pb_column type=”2_3″ _builder_version=”3.25″ custom_padding=”|||” custom_padding__hover=”|||”][et_pb_divider show_divider=”off” disabled_on=”on|on|off” admin_label=”Divider” _builder_version=”3.23.4″ height=”200px” hide_on_mobile=”on”][/et_pb_divider][et_pb_text admin_label=”Text” _builder_version=”4.0.4″ text_font=”PT Sans||||” text_text_color=”#ffffff” text_font_size=”72″ background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” max_width=”620px” custom_margin=”0px||0px|” text_font_size_tablet=”52″ text_font_size_phone=”” text_font_size_last_edited=”on|tablet” use_border_color=”off” border_color=”#ffffff” border_style=”solid”]

une vipère

[/et_pb_text][/et_pb_column][/et_pb_row][/et_pb_section][et_pb_section fb_built=”1″ custom_padding_last_edited=”on|desktop” admin_label=”Section” _builder_version=”3.22″ background_color=”#f7f7f4″ custom_padding_tablet=”50px|0|50px|0″ custom_padding_phone=”” transparent_background=”off” padding_mobile=”off” make_fullwidth=”off” use_custom_width=”off” width_unit=”on”][et_pb_row column_structure=”1_3,2_3″ padding_mobile=”on” column_padding_mobile=”on” admin_label=”row” _builder_version=”3.25″ background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” custom_padding=”0px|||” make_fullwidth=”off” use_custom_width=”off” width_unit=”on”][et_pb_column type=”1_3″ _builder_version=”3.25″ custom_padding=”|||” custom_padding__hover=”|||”][et_pb_text admin_label=”Text” _builder_version=”4.0.4″ text_font=”PT Sans||||” text_text_color=”#323232″ text_font_size=”10em” background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” custom_margin=”0px||0px|” use_border_color=”off” border_color=”#ffffff” border_style=”solid”][/et_pb_text][et_pb_divider color=”#aeaeac” admin_label=”Divider” _builder_version=”4.0.4″ custom_css_main_element=”width:20px;” hide_on_mobile=”off”][/et_pb_divider][et_pb_text admin_label=”Text” _builder_version=”4.0.4″ text_font=”PT Sans|on|||” text_text_color=”#363636″ text_font_size=”18″ background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” custom_margin=”-10px||0px|” use_border_color=”off” border_color=”#ffffff” border_style=”solid”]

NAUKA FRANCUSKIEGO

[/et_pb_text][et_pb_text admin_label=”Text” _builder_version=”4.0.4″ text_font=”PT Sans||||” text_text_color=”#02b875″ background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” custom_margin=”20px|||” use_border_color=”off” border_color=”#ffffff” border_style=”solid”]

wyrażenia ze słowem język – la langue

[/et_pb_text][/et_pb_column][et_pb_column type=”2_3″ _builder_version=”3.25″ custom_padding=”|||” custom_padding__hover=”|||”][et_pb_text admin_label=”Text” _builder_version=”3.27.4″ text_font=”PT Serif||||” text_text_color=”#363636″ text_font_size=”24″ text_line_height=”1.4em” background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” max_width=”620px” custom_margin=”10px||0px|” text_font_size_tablet=”” text_font_size_phone=”” text_font_size_last_edited=”on|tablet” use_border_color=”off” border_color=”#ffffff” border_style=”solid”]

Każdy zna – ma taką życzliwą inaczej koleżankę w pracy….

Tu chciałam oddać ten charakterystyczny wyraz twarzy, wyraz pewnego takiego zatroskania (o – jedzie mi tu tramawaj – troski o drugiego człowieka), żeby tym bardziej pożerować sobie na nim i na jego przypadkach – językiem.

[/et_pb_text][et_pb_text admin_label=”Text” _builder_version=”3.27.4″ text_font=”PT Serif||||” text_text_color=”#363636″ text_font_size=”20″ text_line_height=”1.5em” background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” max_width=”620px” custom_margin=”30px||0px|” text_font_size_tablet=”” text_font_size_phone=”” text_font_size_last_edited=”on|tablet” use_border_color=”off” border_color=”#ffffff” border_style=”solid”]

Ta zaraza tak to ma… Że lepiej nie podpaść jej pod język, nie odwracać się do niej plecami (jak w wersternie), nie wychodzić z pomieszczenia, bo będziesz kolejną ofiarą, ona weźmie Cię na języki…

Żeby nie jątrzyć dalej goryczy, mam taką koleżankę w pracy… – jak pewnie każdy… kiedy słyszę, co mówi o innych, zastanawiam się, nie mogę się oprzeć tej refleksji: co ona mówi o mnie, kiedy ja tego nie słyszę…

I tu dopada mnie, żeby nie powiedzieć dreszczyk emocji, bo w sumie wolę tego nie wiedzieć. Na zasadzie, kto mniej wie, ten spokojniej śpi.

[/et_pb_text][/et_pb_column][/et_pb_row][et_pb_row padding_mobile=”on” column_padding_mobile=”on” custom_padding_last_edited=”on|tablet” admin_label=”Row” _builder_version=”4.0.4″ background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” custom_padding=”50px|||” custom_padding_tablet=”17px|||” custom_padding_phone=”” make_fullwidth=”off” use_custom_width=”off” width_unit=”on”][et_pb_column type=”4_4″ _builder_version=”3.25″ custom_padding=”|||” custom_padding__hover=”|||”][et_pb_image src=”https://beatared.com/wp-content/uploads/2019/10/Il-n’y-a-pas-le-feu-au-lac.-2.png” show_bottom_space=”off” align_tablet=”center” align_phone=”” align_last_edited=”on|desktop” admin_label=”Image” _builder_version=”4.0.4″ animation_style=”fade” animation_duration=”500ms” use_border_color=”off” border_color=”#ffffff” border_style=”solid” animation=”fade_in” sticky=”on” always_center_on_mobile=”on”][/et_pb_image][et_pb_text admin_label=”Text” _builder_version=”4.0.4″ text_font=”PT Serif||on||” text_text_color=”#363636″ text_font_size=”16″ text_line_height=”1em” background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” custom_margin=”20px||0px|” use_border_color=”off” border_color=”#ffffff” border_style=”solid”]

Każdy zna – ma taką życzliwą inaczej koleżankę w pracy….

[/et_pb_text][et_pb_text admin_label=”Text” _builder_version=”4.0.4″ text_font=”PT Serif||on||” text_text_color=”#363636″ text_font_size=”12″ text_line_height=”1.2em” background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” custom_margin=”6px|||” use_border_color=”off” border_color=”#ffffff” border_style=”solid”]

être une langue de vipère – język żmii 

[/et_pb_text][/et_pb_column][/et_pb_row][et_pb_row column_structure=”1_3,2_3″ padding_mobile=”on” column_padding_mobile=”on” admin_label=”row” _builder_version=”3.25″ background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” custom_padding=”0px|||” make_fullwidth=”off” use_custom_width=”off” width_unit=”on”][et_pb_column type=”1_3″ _builder_version=”3.25″ custom_padding=”|||” custom_padding__hover=”|||”][/et_pb_column][et_pb_column type=”2_3″ _builder_version=”3.25″ custom_padding=”|||” custom_padding__hover=”|||”][et_pb_text admin_label=”Text” _builder_version=”4.0.4″ text_font=”PT Serif||||” text_text_color=”#363636″ text_font_size=”20″ text_line_height=”1.5em” background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” max_width=”620px” custom_margin=”30px||0px|” text_font_size_tablet=”” text_font_size_phone=”” text_font_size_last_edited=”on|tablet” use_border_color=”off” border_color=”#ffffff” border_style=”solid”]

Wróciłam do mojej ulubionej aktywności – nagrywania satyrycznych filmików: ja, ale nie ja – tzn ja na potrzeby przekazywania języka francuskiego.

Tu tak bardzo wyczułam się w rolę….Wybaczcie….

Język żmijki, on ma rysy pewnej mojej znajomej z pracy…..

[/et_pb_text][/et_pb_column][/et_pb_row][et_pb_row padding_mobile=”on” column_padding_mobile=”on” admin_label=”Row” _builder_version=”3.25″ background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” custom_padding=”50px|||” make_fullwidth=”off” use_custom_width=”off” width_unit=”on”][et_pb_column type=”4_4″ _builder_version=”3.25″ custom_padding=”|||” custom_padding__hover=”|||”][et_pb_divider color=”#aeaeac” admin_label=”Divider” _builder_version=”3.2″ hide_on_mobile=”off”][/et_pb_divider][et_pb_text admin_label=”Text” _builder_version=”3.27.4″ text_font=”PT Serif||||” text_text_color=”#363636″ text_font_size=”48″ text_line_height=”1.3em” background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” text_orientation=”center” max_width=”900px” module_alignment=”center” custom_margin=”16px||30px|” text_font_size_tablet=”38″ text_font_size_phone=”” text_font_size_last_edited=”on|tablet” use_border_color=”off” border_color=”#ffffff” border_style=”solid”]

être une langue de vipère

mauvaise langue, langue de serpent, de vipère

[/et_pb_text][et_pb_divider color=”#aeaeac” admin_label=”Divider” _builder_version=”3.2″ hide_on_mobile=”off”][/et_pb_divider][/et_pb_column][/et_pb_row][et_pb_row _builder_version=”4.0.4″][et_pb_column type=”4_4″ _builder_version=”4.0.4″][et_pb_code _builder_version=”4.0.4″]

Ale, żeby nie było tak czarno i ponuro… tym razem jeszcze kilka sympatyczniejszych wyrażeń ze słowem: „język”. bo czy zaraz trzeba nim obgadywać za plecami?

[/et_pb_text][/et_pb_column][/et_pb_row][et_pb_row column_structure=”1_3,2_3″ padding_mobile=”on” column_padding_mobile=”on” admin_label=”row” _builder_version=”3.25″ background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” custom_padding=”0px|||” make_fullwidth=”off” use_custom_width=”off” width_unit=”on”][et_pb_column type=”1_3″ _builder_version=”3.25″ custom_padding=”|||” custom_padding__hover=”|||”][/et_pb_column][et_pb_column type=”2_3″ _builder_version=”3.25″ custom_padding=”|||” custom_padding__hover=”|||”][et_pb_text admin_label=”Text” _builder_version=”4.0.4″ text_font=”PT Serif||||” text_text_color=”#363636″ text_font_size=”20″ text_line_height=”1.5em” background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” max_width=”620px” custom_margin=”30px||0px|” custom_padding=”15px|||||” text_font_size_tablet=”” text_font_size_phone=”” text_font_size_last_edited=”on|tablet” use_border_color=”off” border_color=”#ffffff” border_style=”solid”]

Avoir la langue bien pendue

– być gadatliwym, parler facilement, être bavard

Ne pas avoir sa langue dans sa poche

avoir la repartie vive.

Nie trzymać języka w kieszeni, czyli nie być nieśmiałym – potrafić zagadać – pogadać z innymi.

Retrouver sa langue 

– odnaleźć swój język, czyli np ktoś przyciśnięty do muru, który nic w odpowiedzi nie potrafi z siebie wycisnąć, a tu spiął się w sobie, zebrał siły i zaczął

– mówić, po chwili ciszy

Savoir tenir sa langue

– umieć trzymać język za zębami, umieć zachować sekret.

ale sekrety też trzeba wiedzieć, komu je powierzać, żeby nie stały się tajemnicą poliszynela.

Tirer la langue

– czyli wyciągnąć język, pokazać go w efektownym geście Kozakiewicza, dzieci tak robią 

 

i że tak powiem, pozwala to im w jakimś stopniu wyładować złe emocje.

 

La langue de bois

– czyli jak to mówią żartobliwie Francuzi, można by sie zastanawiać, czy ten język nie jest wykładany w ENA, czyli prestiżowej szkole francuskiej administracji.

Mówią nim politycy wszystkich krajów,

żeby nie wić się jak zaskroniec odpowiadając na niewygodne pytanie, tylko odpowiedzieć na nie pięknymi, nic nieznaczącymi, wytartymi frazesami.

 

 

[/et_pb_text][/et_pb_column][/et_pb_row][et_pb_row column_structure=”1_2,1_2″ use_custom_gutter=”on” gutter_width=”2″ padding_mobile=”on” column_padding_mobile=”on” custom_padding_last_edited=”on|tablet” admin_label=”Row” _builder_version=”3.25″ background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” custom_padding=”50px|||” custom_padding_tablet=”30px|||” custom_padding_phone=”” make_fullwidth=”off” use_custom_width=”off” width_unit=”on”][et_pb_column type=”1_2″ _builder_version=”3.25″ custom_padding=”|||” custom_padding__hover=”|||”][et_pb_image src=”https://beatared.com/wp-content/uploads/2019/10/Il-n’y-a-pas-le-feu-au-lac.-2.png” force_fullwidth=”on” align_tablet=”center” align_phone=”” align_last_edited=”on|desktop” admin_label=”Image” _builder_version=”4.0.4″ animation_style=”fade” animation_duration=”500ms” use_border_color=”off” border_color=”#ffffff” border_style=”solid” animation=”fade_in” sticky=”off” always_center_on_mobile=”on”][/et_pb_image][et_pb_image src=”https://beatared.com/wp-content/uploads/2019/10/Il-n’y-a-pas-le-feu-au-lac.-4.png” force_fullwidth=”on” align_tablet=”center” align_phone=”” align_last_edited=”on|desktop” admin_label=”Image” _builder_version=”4.0.4″ custom_margin=”34px|||” animation_style=”fade” animation_duration=”500ms” use_border_color=”off” border_color=”#ffffff” border_style=”solid” animation=”fade_in” sticky=”off” always_center_on_mobile=”on”][/et_pb_image][/et_pb_column][et_pb_column type=”1_2″ _builder_version=”3.25″ custom_padding=”|||” custom_padding__hover=”|||”][et_pb_image src=”https://beatared.com/wp-content/uploads/2019/10/Il-n’y-a-pas-le-feu-au-lac.-3.png” align_tablet=”center” align_phone=”” align_last_edited=”on|desktop” admin_label=”Image” _builder_version=”4.0.4″ animation_style=”fade” animation_duration=”500ms” use_border_color=”off” border_color=”#ffffff” border_style=”solid” animation=”fade_in” sticky=”off” always_center_on_mobile=”on”][/et_pb_image][et_pb_image src=”https://beatared.com/wp-content/uploads/2019/10/Il-n’y-a-pas-le-feu-au-lac.-8.png” force_fullwidth=”on” align_tablet=”center” align_phone=”” align_last_edited=”on|desktop” admin_label=”Image” _builder_version=”4.0.4″ custom_margin=”34px|||” animation_style=”fade” animation_duration=”500ms” use_border_color=”off” border_color=”#ffffff” border_style=”solid” animation=”fade_in” sticky=”off” always_center_on_mobile=”on”][/et_pb_image][/et_pb_column][/et_pb_row][/et_pb_section]

Dlaczego Francuzi mówią battre la chamade o sercu, które bije jak szalone?

Bo lato sprzyja niespokojnym porywom serca, czasami zapadającym w pamięć na całe życie, albo służącym jako kanwa ckliwym filmom o wakacyjnej miłości – jak mój ukochany Grease.

W nawiązaniu do poprzedniej sercowej notki: apprendre par cœur – nauczyć się na pamięć, gdzie cœur wcale nie oznacza pamięć, tylko serce (pamiętliwe serce?).

I tu właśnie Francuzi mają takie wrażenie w odniesieniu do serca porwanego gwałtownym porywem uniesień, bo oto na horyzoncie pojawił się on lub ona (wybranek – wybranka serca) i wtedy serce zaczyna bić jak szalone i przyprawia człowieka o palpitacje,

czyli: le cœur qui bat à la chamade.

A że w porywach sercowych uniesień porywamy się na rzeczy co najmniej nierozważne. I tu my kobietki ulegamy temu mocniej: zdrowy rozsądek traci nad nami kontrolę i po prostu głupiejemy…

Francuzi mówią na takie rozszalałe pod wpływem emocji serce: le cœur qui se met à battre la chamade.

To wyrażenie pochodzi jeszcze z czasów średniowiecza i zakiełkowało po włoskiej stronie Alp.

Język włoski jest fajnie potrafił natchnąć język francuski, nie tylko – całym bogactwem wyrażeń np. fiasko, czy tajemnica Poliszynela.

Słowo „chamade” wywodzi się od włoskiego słowa „chiamata”, która oznacza wołanie.

W owych czasach nieustannych wojaczek – chiamata oznaczała sygnał wygrywany na werblach, który sygnalizował stronie przeciwnej, że jej wróg wyraża: chęć przerwania walki, zawieszenia broni celem przystąpienia do negocjacji.

Ale w razie gdyby dźwięk werbli nie przebił się przez inne odgłosy bitewne, dla pewności jeszcze wystawiano białą flagę…

Z czasem wyrażenie wyszło ze strefy wojskowej.

Zawzięty rytmy wybijany na werblach stał się metaforą dla serca, które przyspiesza pod wpływem rozszalałych sercowych emocji na widok ukochanego, czy ukochanej…

No ale jak to się fajnie wspomina po latach, jeżeli wakacyjna miłość zaowocuje czymś konkretniejszych i długo – trwalszym.

A ja pozdrawiam serdecznie

Beata

 

 

Jak Renault narobił wstydu swoim użytkownikom?

 

Właśnie czytam taką fajną książkę pt: Oni wierzyli, że są lepsi/

Jak to się można pomylić i zawalić biznes.

Ale też (oby) wyciągnąć z tej pomyłki wnioski na dalszą przyszłość.

No i właśnie historia niezbyt udanej reklamy, kiedy twórcy Renault chcieli wyróżnić się na rynku, przyrównując nowy model Renault 14 do gruszki. Chodziło im o nawiązanie do pewnej takiej opływowości kształtów nowego modelu Renault 14, zbliżonego do gruszki (case study z lat 80 -tych).
Reklama tego modelu głosiła, że Renault 14 to dobra gruszka.

Renault 14, c’est une bonne poire.

Ale gruszka może wywoływać niekoniecznie pozytywne skojarzenia. Bo we Francji funkcjonuje takie wyrażenie:

  • prendre quelqu’un pour une poire,

czyli wziąć kogoś za gruszkę (dosłownie), uznać kogoś za osobę raczej naiwną, czy po prostu taką, która daje się wodzić za nos, czy po prostu naciągać.

Co na pewno nie dodawało wiarygodności nowemu modelowi Renault nr 14, ani też nie dowartościowywało (a przecież podświadomie u niektórych pełni taką funkcję) kierowców tego auta.

A przecież Renault nie chodziło o narobieniu wstydu swoim wiernym użytkownikom i społeczne naznaczenie ich jako dobre gruszki, czyli naiwniaków. Tym bardziej, że samochód jest często tym atrybutem, który w jakiś tam sposób, mniej lub bardziej świadomy dowartościowuje swojego użytkownika.

Ale tutaj niestety jakby zemściło się wyrażenie funkcjonujące w języku francuskim i spaliło całą starannie przygotowaną kampanię reklamową.

Ot i cała historia.

Pozdrawiam serdecznie

Beata

 

Dlaczego Francuzi mówią: être au bout du rouleau, czyli być wykończonym moralnie, czy psychicznie.

être au bout du rouleau, czyli być wykończonym moralnie, czy psychicznie.

Od zawsze zastanawiam się, co jest takiego w etymologii, że wciąga, uzależnia i przenosi do innych czasów….

Bo i tym razem, szukając odpowiedzi na pytanie: skąd wzięło się to powiedzenie, zabieram Was w podróż do czasów średniowiecza.

Kiedy zamiast książek, czy gazet – pewnie kojarzycie scenkę, która powraca w kluczowych momentach bajek dla dzieci:

posłaniec królewski staje pośrodku spragnionego najświeższych nowinek tłumu, rozwija potężny zwój papieru i z namaszczeniem mu przysługującym z racji pełnionej funkcji i uprawianego fachu, odczytuje na głos, niedostępną dla większości zgromadzonych zawartość tajemnego skrawka papieru. Umiejętność czytania była luksusem dostępnym dla nielicznych.

Czym prawdopodobnie – ten posłaniec, czytający rozporządzenie króla, czy innego pana na włościach – nasa na dłuższy czas wyobraźnię i języki miejscowych przekupek.

Te – jaka wspaniała instytucja komunikacji społecznej. Na zasadzie głuchy telefon. Niech informacja się roznosi i nabiera smaczku.

Ale wróćmy do naszych książek. Te też były wówczas złożone ze sklejonych jedna z drugą kartek papieru, nawiniętych na drewnianą rolkę, czy wałek.

Czyli był ten drewniany wałek (un rouleau), na który nawinięty był zwój papieru = pergamim (parchemin). Co razem dawało i nazywało się rôle.

I tutaj taka anaglogia ze środowiskiem teatralnym:

W środowisku teatralnym aktor odtwarzający mało ważną rolę w sztuce (tu ważność roli jak świat światem była mierzona ilością przysługującego mu dialogu, czyli gadającej obecności na scenie) mówiono, że miał tzw rollet – zdrobnienie od słowa rôle (ten zwój tekstu z treścią, którego miał się nauczyć i który był w jego wypadku skromniejszych wymiarów).

I tu: Zwróćcie uwagę na obecność francuskiego słownictwa związanego z teatrem.

A teraz puśćcie wodze wyobraźnie – te pozwalają skuteczniej zwizualizować stare powiedzenia i wyobraźcie sobie:

  • jak aktor rozwija tekst do wyuczenia na pamięć z drewnianego wałka,
  • jak w pocie czoła go zakuwa (a może to tylko ja tak to odczuwam, bo od zawsze mam awersję do zakuwania tekstów na pamięć),
  • jak teraz taki epizodyczny aktor, statysta pojawia się w sztuce, by wypowiedzieć tę kluczową w danym momencie i sakramentalną w kontekście całego dzieła replikę w stylu:

„Podano do stołu”.

Bez której cała fabuła niemiłosiernie utknęłaby w miejscu i tak wyczekiwany w napięciu przez widzów rozwój wypadków zatrzymałby się w pół drogi.

I tu ta nieodwołalna, sakramentalna sentencja, wypowiedziana w kluczowym dla rozwoju całej fabuły momencie, która sprawia, że tak wyczekiwany przez widzów rozwój wypadków posuwają się naprzód.

No, ale jeżeli tym jego wiekopomny udział w danej sztuce, czyli jego rola (un rôle, a właściwie un rollet) się kończył, czyli dobił dobił do końca swojej roli (au bout du rollet).

Przez analogię i rozszerzenie od XVII wieku wyrażenie służyło do określenia osoby, której wyczerpały się argumenty, która nie miała już nic do powiedzenia, czyli jakby w pewnym sensie „bezbronnej” (démunie) w obliczu sytuacji, na którą powinna zareagowć, znaleźć odpowiedź, a ta zamilkła.

W XIX wieku „être au bout du rollet” zostało zastąpione przez „être au bout de rouleau”. Co do dzisiaj oznacza: być wykończonym (fizycznie, czy moralnie).

être au bout du rouleau – być wykończonym (fizycznie, czy moralnie)

épuisé – wykończony

il est au bout du rouleau – on jest wykończony

un parchemin – pergamin

une pièce de théâtre – sztuka teatralna 

un rôle – rola, funkcja, zwój, rulon, rolka

un acteur – aktor

un comédien – aktor

une réplique – replika.

A ja pozdrawiam serdecznie

Beata

Dlaczego Franuzi mówią: triés sur le volet

triés sur le volet

Dlaczego „triés sur le volet” oznacza bardzo ostrą selekcję np. w jakimś bardzo ekskluzywnym miejscu, czy to przy zapisach do renomowanej uczelni, czy przy wejściu do dyskoteki mającej tak zwane ambicje.

Geneza tego wyrażenia skojarzyła mi się z Kopciuszkiem, który tak sobie siedział, mozolnie, pracowicie, cierpliwie przebierał ziarna grochu, w nadziei, że zdąży na bal. Kiedy zdrowy rozsądek i niezaprzeczalna logika faktów przemawiałyby za tym, że nie ma na to najmniejszych szans.

Tymczasem mu się udało. Za to kochamy bajki. Przepiękna sukces story, dla tych wszystkich którzy siedzą w internetach, w nadgodzinach, po nocach, oczy na zapałki, nad wciąż nie działającą stroną, albo jakimś jej ubocznym, ale w tej chwili uwierającym gadżetem, czy wigetem. Ten wpis dedykuję Wam – ku pokrzepieniu serc.

Owszem są niezaprzeczalne prawa Murphy’ego, że kanapka spada zawsze od tej posmarowanej masłem strony. A jak coś ma Ci się nie udać, to się nie uda.

Bo z oporem rzeczy martwych trudno wygrać. Chyba, że prawem cierpliwości i niezmąconego lenistwem zmieniania swoich nawyków na lepsze.

Bo cuda się zdarzają, tylko najpierw trzeba sobie na nie zapracować.

I tu pojawia się dobra wróżka, wyczarowuje karocę z dyni, przemienia szczury w ekskluzywne rumaki, no ale jak to mówią to już inna bajka.

Bo żeby uzyskać takie sprzężenie zwrotne sprzyjających okoliczności trzeba sobie na to zapracować. A żeby sobie na to zapracować, trzeba zakasać rękawy, jak to mówią Francuzi:

Mettre la main à la pâte –

zamieszać ręką w cieście, nie ustawać w wysiłkach, by te wysiłki wreszcie zaczęły procentować.

Niemniej, w tym kontekście Kopciuszek jest piękną alegorią wytrwałości i pracowitości, tzn pracowitego przebierania ziaren grochu. I tu łączy mi się ta moja opowieść z tym zapowiadanym na jej początku wyrażeniem:

triés sur le volet – bardzo starannie przebrani, czy dobrani kandydaci / długi proces selekcji,

jak te Kopciuszkowe przebieranie ziaren grochu.

Punktem wyjścia jest to niewdzięczne, mozolne, pracowite, z pozoru nieefektywne pochylenie się nad daną pracą i w sensie przenośnym, jak i dosłownym: przebranie jej, wydzielenie tego, co ważne, skupienie się na tym, by ruszyć do przodu.

Stale sobie to powtarzam i wciąż kusi mnie, by rozmieniać się na drobne.

Dlatego wróćmy do naszego Kopciuszka.

W czasach średniowiecza ten ponadczasowy Kopciuszek przebierał ziarna grochu na czymś, co nazywało się wówczas:

le volet.

A było czymś w rodzaju siatki (którą używano do robienia sitek).

Rozdzielano na niej np ziarna zebrane podczas zbiorów – oddzielano te większe (przeznaczone pod zasiew na kolejny rok – w ten sposób człowiek od wieków dokonywał np selekcji zbóż).

W XV wieku le volet – oznaczało drewniany talerz, czy tacę, na której kobiety pracowicie przebierały ziarna grochu pod kątem ich wielkości i kształtu.

I to wtedy właśnie François Rabelais w swoim Pantagruel w 1532 roku uświęcił to wyrażenie – użył, czy po prostu powtórzył tę malowniczą formułkę:

„triés comme beaux pois sur le volet” – przebrani (dobrani),jak dorodne ziarna grochu na sortownicy.

Z czasem i dla wygody (a jednak lenistwo jest motorem postępu i ewolucji języka) wyrażenie się uprościło: Po co ma być długo i malowniczo, skoro to samo można powiedzieć prościej i wyjdzie na to samo.

I tak wyrażenie: triés sur le volet, w takiej skróconej postaci weszło do języka potocznego.

Kilka przykładów jego zastosowania:

Imaginez un petit groupe de clients, triés sur le volet. Wyobraźcie sobie małą grupę starannie wybranych klientek.

Je triés sur le volet mon équipe. Starannie wybrałem swój zespół.

Un petit groupe, mais trié sur le volet. Małą, ale wyjątkowo dobraną.

A ja pozdrawiam serdecznie

Beata

Skąd wzięło się wyrażenie: być w siódmym niebie – po francusku être au septième ciel.

Być w siódmym niebie – être au septième ciel. 

Bo zanim Kopernik wstrzymał Słońce, ruszył ziemię, a nawet jeszcze w czasach starożytnych człowiek wierzył w to, co namacalnie widział własnymi oczami. I na tym kończył się i zamykał jego horyzont.

Człowiek widział swój bezpośredni świat, naszą starą dobrą ziemię jako pępek wszechświata. I nawet uczeni astronomowie nie wyobrażali sobie czegokolwiek poza….

Wierzono, że poszczególne ciała niebieskie (znane ludzkości od czasów starożytnych, bo widoczne przy użyciu ówczesnych przyrządów) były poukładane w kolejnych strefach niebieskich, tzw niebach (i krążyły wokół ziemii – tzw teoria geocentryczna).

Pierwsze, najbliższe ziemi „niebo”, czy strefa niebieska była reprezentowana przez księżyc. Dalej był Merkury, Wenus, Słońce, Mars, Jupiter i wreszcie Saturn – najbardziej oddalony, a więc najbliższy gwiazdom i niebiańskiej siedzibie bogów.
Bo człowiek w całym swoim indywidualiźmie i jak świat światem nieodpartym dążeniu do indywidualnego wzbogacenia się, gdzieś tam w głębi ducha, w nie zawsze dopuszczanej go głosu podświadomości, przy całej wierze w swój intelekt i jego niewątpliwą potęgę – miał poczucie swojej indywidualnej marności w zestawieniu z resztą wszechświata.

I od zarania dziejów przeczuwał, że istnieje jakaś siła wyższa, która to wszystko ogarnia, w porównaniu z czym człowiek jest puchem marnym.

I właśnie w tym kontekście, czy z tego kontekstu zrodziło się wyrażenie: być w siódmym niebie – po francusku – être au septième ciel i oznaczało znaleźć się w bezpośredniej bliskości tej boskiej – w bliskości z boskimi sferami wszechświata.

Ta teoria astronomiczna na przestrzeni wieków znalazła odbicie w rozlicznych wyobrażeniach religijnych i dała początek wyrażeniu, które na trwałe weszło do języka potocznego i znalazło w nim niepodważalnie swoje miejsce, mimo późniejszego podważenia ówczesnych teorii astronomicznych.

Pozdrawiam serdecznie

Beata

Exit mobile version